احتمال نقض قانون وجود دارد!
اساس حقوق علامت تجاری این است که تا حد امکان از به اشتباه افتادن مشتریان در مورد کالاها و خدمات جلوگیری کند؛ اما چگونه؟ به‌این‌صورت که از علایمی حمایت می‌کند که متمایز باشند. همچنین از شرکتی حمایت می‌کند که در استفاده از آن علامت نسبت به دیگران تقدم داشته باشد. به بیان دیگر، قانون دو ویژگی تمایز و تقدم ثبت علامت تجاری را ملاک قرار می‌دهد.
علائم تجاری مشابه
در این میان شرکت‌هایی هستند که از علامت تجاری (بخوانید: علامت‌های تجاری قدرتمند و ضعیف) مشابه استفاده می‌کنند. این علامت‌ها مشتریان را در مورد اینکه شرکت سازنده محصول کدام است، به اشتباه می‌اندازند و به اصطلاح گیج‌کننده هستند. یعنی ممکن است شما به سبب استفاده از یک علامت تجاری مشابه با یک علامت دیگر (که دارای هردو ویژگی تمایز و تقدم است)، مورد تعقیب قضایی قرار بگیرید؛ چراکه این شباهت برای مشتریان گیج‌کننده است. به همین ترتیب، اگر این اتفاق برای علامت تجاری شما بیفتد، شما حق شکایت حقوقی را دارید. استفاده از یک علامت تجاری که به طرز گیج کننده‌ای شبیه به علامت دیگری که پیش از آن موجود بوده، بدون کسب اجازه از صاحب علامت دارای تقدم، تخلف از قانون علایم تجاری است.
مشابه بودن یعنی چه؟
تصور کنید صاحب شرکتی به اتهام تخلف از قانون علامت تجاری و استفاده از علامتی که به طرز گیج‌کننده‌ای شبیه به علامت تجاری محصولات شرکت اوست، از شما شکایت کند. معیار تصمیم گیری دادگاه چه خواهد بود؟ چه فاکتورهایی تعیین کننده وجود یا عدم این مشابهت ادعا شده هستند؟ به تعدادی از آن‌ها توجه کنید:
- شهرت علامت قدیمی‌تر (قاضی، شهرت را بر اساس مواردی چون میزان فروش، تبلیغات و طول مدتی که این علامت مورد استفاده بوده است، تعیین می‌کند)
- توجه به این که علامت قدیمی‌تر ضعیف بوده یا قوی
- شبیه بودن یا نبودن دو علامت در ظاهر، آوا، تداعی معنایی و تاثیرگذاری تجاری
- شباهت یا عدم شباهت و به‌طورکلی ماهیت دو محصول یا خدمت
- تعداد و ماهیت علایم تجاری مشابه دیگری که در مورد کالاهای مشابه وجود دارد
- تشابه یا عدم تشابه کانال‌ها و شبکه‌های توزیع دو محصول
- شرایط فروش و مشتریان بالقوه محصولات
- ماهیت و میزان اشتباهاتی که از سوی مشتریان (به خاطر این تشابه) اتفاق افتاده است؛ یا مدت زمانی که دو علامت به طور همزمان وجود داشته و مورد استفاده قرارگرفته‌اند بدون اینکه هیچ موردی از این اشتباهات رخ داده باشد
- تنوع محصولاتی که علامت تجاری قدیمی‌تر برای آن‌ها به کار می‌رود
تبعات کپی‌کردن یک علامت تجاری
اعمال این فاکتورها برای تصمیم در مورد اینکه آیا یک علامت تجاری شبیه به علامت دیگری است، معمولاً براساس عقل سلیم و با درنظرگرفتن شرایط هر پرونده صورت می‌گیرد. برای مثال اگر شما برای نرم‌افزار خود نشان تجاری Microsof را در نظر بگیرید، با احتمال بالایی مورد تعقیب قضایی قرارگرفته و در دادگاه شکست خواهید خورد؛ مشتریان بالقوه به احتمال زیاد محصول شما را با محصولات کمپانی Microsoft اشتباه خواهند گرفت. حتی اگر قسمتی از علامت تجاری شما هم یکسان یا مشابه با علامت دیگر باشد، باز هم احتمال اینکه شما مرتکب تخلف شده باشید وجود دارد.
شباهت دو علامت تجاری
از طرف دیگر، اگر حوزه‌هایی که دو علامت تجاری در آن‌ها مورد استفاده قرارگرفته‌اند بسیار متفاوت و دور از هم باشند، علایم یکسان یا شبیه به هم گیج‌کننده نخواهند بود و مشتریان بالقوه را در مورد شرکت تولید کننده محصولات به اشتباه نخواهند انداخت. به مثال شناخته شده‌ای که درمورد این اصل وجود دارد توجه کنید:
علامت تجاری Lexis نام یک سرویس دیتابیس برای شرکت‌های حقوقی است که شرکتمید دیتا صاحب آن است. در سال 1989 مید دیتا از کمپانی تویوتا موتورز شکایت کرد تا این شرکت را از به‌کاربردن علامت تجاری Lexus برای اتومبیل‌های لوکسش باز دارد. شرکتمید دیتا در این پرونده شکست خورد؛ چرا که قاضی تشخیص داد حوزه‌های کاربرد این دو علامت تجاری آن قدر متفاوت هستند که شباهت این دوعلامت برای مشتریان گیج‌کننده نباشد و آن‌ها را در مورد کمپانی صاحب محصولات به اشتباه نیندازد.
ترجمه و تلخیص از کتاب: