نحوه تعیین و ارزیابی سهام همبنیانگذاران استارتاپ مطلبی است که بسیار مورد توجه فعالان حوزه کسب و کار های نوپا قرار گرفته است. در اکوسیستم استارتاپی ایران، این پرسش بسیار مطرح می شود که آیا برای تعیین درصد مشارکت یا میزان سهم هر عضو ملاکی وجود دارد و اگر هست آن ملاک ها چه مواردی هستند . برای پاسخ به این پرسش ها در ادامه ، به چند نکته اشاره می شود:
نقش توافق در نحوه تعیین و ارزیابی سهام همبنیانگذاران استارتاپ
میزان مشارکت و درصد سهم هر یک از اعضای تیم کارآفرین ، در وهله اول با نظر اعضا خواهد بود. به بیان دیگر، توافق اعضا در این خصوص حرف اول را می زند، چرا که متن صریح قانونی یا مقرره و مصوبه ای در این خصوص وجود ندارد. جز در مورد برخی شرکت ها که تقسیم حداقل میزان سود را بین اعضا ضروری دانسته است، در بیشتر موارد این اعضا هستند که در این مورد تصمیم گیری می کنند.
کار، سرمایه و وظایف، ملاک‌های تعیین و ارزیابی سهام همبنیانگذاران استارتاپ
در قوانین متعددی همچون قانون مدنی، برای کار انسان ارزش قائل شده و هر فردی می تواند در قبال انجام امور ، مبلغی را دریافت کند. در استارتاپ ها هم به همین شکل است. معمولا تیم کارآفرین سرمایه اندکی را در کسب و کار وارد می کند و در مقابل آن ، خلاقیت ، تلاش و اقدامات ایشان است که به عنوان آورده در نظر گرفته می شود.
در قرارداد همبنیان گذاران ، معمولا حدود وظایف و تکالیف هر فرد مشخص می شود. یکی از ملاک هایی که در تعیین میزان سهام هر عضو می تواند موثر واقع شود ، همین امر است. با در نظر گرفتن وظایف هر کارآفرین ، نقش وی در پیشبرد اهداف کسب و کار و زمان صرف شده می توان تا حدی به پرسش مطرح شده در این متن پاسخ داد.
باید دانست که هر چند در موضوع تعیین میزان درصد هر عضو ، توافق طرفین قوی ترین اهرم می باشد اما این توافق معمولا از طریق یک مشاور کسب و کار و با در نظر گرفتن ملاک ها و آنالیز داده ها می تواند منصفانه تر حاصل شود.
نقش مشاورین کسب و کار در نحوه تعیین و ارزیابی سهام همبنیانگذاران استارتاپ
مشاورین کسب و کار معمولا موارد زیر را در تحلیل داده ها در نظر می گیرند :
- صاحب ایده چه کسی بوده است؟
- میزان آورده نقدی و غیر نقدی هر فرد چه اندازه می باشد؟
- تعداد روز های هفته و ساعت هایی که فرد به کسب و کار ورد نظر اختصاص داده چه قدر است ؟
- مدت همکاری چه میزان است؟
- میزان خلاقیت و ابتکار فرد و هم چنین تلاش در جهت پرورش و توسعه ایده تا چه حد بوده است؟
- همکاری به صورت تمام وقت ، پاره وقت و یا نیمه وقت بوده است؟
- تا چه میزان افراد دارای اهداف مشترک و اخلاق حرفه ای هنگام کار هستند؟